HABER MERKEZİ- ÖHD Riha Şubesi Eşbaşkanı Avukat Gül Fehime Binici, cezaevlerinde tutsaklara yönelik hak ihlallerinin her geçen gün arttığını belirtti. Binici, özellikle hasta ve kadın tutsaklara yönelik uygulamaların insanlık onurunu zedeleyen boyutlara ulaştığını söyledi.
Başta İmralı olmak üzere tüm yüksek güvenlikli cezaevlerinde siyasi tutsaklara yönelik uygulanan ihlallere değinen Gül Fehime Binici, “Aslında mahpuslara yönelik hak ihlallerinin bütün hapishanelerde aynı olduğunu, başta İmralı ve yüksek güvenlikli cezaevleri, kadın kapalı cezaevleri olmak üzere hak ihlallerinin de aynı olduğunu biliyoruz. Buradaki hak ihlalleri aslında yaşam hakkı, sağlık hakkı ile sınırlı değil. Bunlarla birlikte umut hakkı da kısıtlanıyor. Ana dil hakkı, haberleşme ve iletişim hakları, koğuşlarda aramalar yapılırken, baskın şeklinde aramaların yapılıyor olması ve sürekli yapılıyor olması söz konusu. Aramalar sırasında mahpusların özel alanlarına da dikkat edilmiyor. Bunların hepsi işkence ve kötü muamele yasağını ihlal ediyor. Hem de mahpuslara yönelik insanlık onuruyla bağdaşmayan uygulamalar olduğunu, keyfi uygulamalar olduğunu biliyoruz. Yine idarenin bu yükümlülükleri yerine getirirken, mahpusların özel alanlarına, insanlık onurlarına dikkat edilmesi gerekiyor” dedi.
‘Yaşam hakkı ihlal ediliyor’
Cezaevlerinde en fazla sağlık ve yaşam hakkının ihlal edildiğini kaydeden Gül Fehime Binici, hasta tutsakların sevk sırasında karşılaştıkları muameleye şu sözlerle dikkat çekti. “Hasta mahpusların daha çok sağlık hakları, yaşam hakları ihlal ediliyor. Sevk sırasında yaşananlar, kelepçeli muayene gibi uygulamalar, insanlık onuruyla bağdaşmıyor. Sevk sırasında bu mahpuslar, sevk öncesi ve sonrası ring araçlarıyla götürülüp getiriliyor. Saatlerce ring araçlarının içinde bekletiliyor. Hasta tutsakların çoğunun durumu, bu koşullardan kaynaklı, ayrıca hapishanelerdeki sağlık personellerinin yetersiz olması gibi durumlardan dolayı, daha da kötüye gidiyor. Yaşam hakkının ihlaline sebebiyet verecek kadar ileriye de gidebiliyorlar bazen.”
‘Disiplin cezalarının içeriği boş ve asılsız’
Tutsaklara yönelik keyfi disiplin cezalarına değinen Gül Fehime Binici, şöyle devam etti:
“Keyfi uygulamalara en başta disiplin cezalarını verebiliriz. Çünkü disiplin cezalarının tamamı keyfi uygulamalardan ibaret. Biz disiplin cezalarının içeriğine baktığımız zaman, gerekçe olarak ortada hiçbir şey olmadığını görüyoruz. Disiplin cezaları verilirken, bazen komik olabilecek derecede gerekçelere sığındıklarını biliyoruz. Hatta bazı durumlarda halay çekmeleri, Kürtçe şarkı söylemeler, kadın mahpusların zılgıt çekmesi gibi durumların hepsi disiplin cezalarına konu olabiliyor. Biz disiplin cezalarının hepsinin aslında keyfi uygulamalardan ibaret olduğunu, içeriğinin boş ve asılsız olduğunu söyleyebiliriz. Yine keyfi uygulamalara örnek olarak, İdare ve Gözlem Kurulları’nın kararlarını da verebiliriz. İdare ve Gözlem Kuruları, infazla ilgisi olmayan soruları dayatıyorlar. Örneğin, ‘Sen PKK’li misin?’, ‘Abdullah Öcalan hakkında ne düşünüyorsun?’ gibi. İnfaz etkisi olmayan sorular aslında keyfi uygulamaların bir sonucudur. Bu şekilde İdare ve Gözlem Kurulları, halk dilindeki söylemle koşullu salıverilmesi, mahpusların infazını yakıyor ve bu kişilerin koşullu salıverilmesine engel oluyor bu gerekçelerle.”
‘Kadın mahpuslara uygulanan ihlaller daha fazla’
Kadın cezaevlerinde uygulanan ihlallerin daha fazla olduğunu vurgulayan Gül Fehime Binici, “Söz konusu ihlallerin tamamı kadın mahpuslara da uygulanıyor. Ancak kadın tutsaklara uygulanan hak ihlalleri bunlarla da sınırlı değil. Kadın olmalarından kaynaklı olarak uğradıkları cinsiyetçi tutumlar var. Cezaevi personelinin cinsiyetçi yaklaşımları, görüşmeye giderken dayatılan aramalar, bunların hepsinin kadın mahpuslara da uygulandığını söyleyebiliriz. Yine kadın mahpusların özel ihtiyaçlarının karşılanması ve hastane durumları söz konusu olduğunda da kendilerinin bekletildiğini, kendilerine bir türlü dönüş yapılmadığını, sevklerin sağlanamadığını, bu tarz durumları biliyoruz. Genellikle personel eksikliğinden kaynaklı olarak geri çevrildiklerini biliyoruz. Kadın mahpuslara uygulanan ihlaller maalesef daha fazla” diye ekledi.
JINNEWS